Lutein và zeaxanthin cần thiết như thế nào đối với sức khỏe mắt

Như chúng ta đều biết vitamin và khoáng chất rất cần thiết đối với sức khỏe mắt. Ngoài vitamin A, vitamin E, omega-3 thì lutein và zeaxanthin cũng đặc biệt quan trọng khi giúp bảo vệ mắt cũng như tăng cường thị lực khỏe mạnh hơn. Vậy lutein và zeaxanthin có vai trò gì, làm thế nào để bổ sung hai dưỡng chất này cho cơ thể và đôi mắt? Hãy cùng Eyemiru khám phá về chủ đề này ở bài viết dưới đây.

Hiểu lutein và zeaxanthin là chất gì?

Zeaxanthin và lutein là carotenoid. Đây là những hợp chất hữu cơ chứa carbon và hydrogen, có thể tạo ra màu đỏ hoặc hơi vàng cho nhiều loại rau quả, trái cây. Cả hai chất này đều giống nhau về mặt hóa học, chỉ có một khác biệt nhỏ trong cách sắp xếp nguyên tử. Trong tự nhiên, lutein và zeaxanthin không chỉ có vai trò làm cho trái cây và rau trở nên sặc sỡ màu sắc, mà còn giúp chúng hấp thụ năng lượng ánh sáng dư thừa, tránh gây hại cho cây trồng do có quá nhiều ánh sáng mặt trời. Đặc biệt là từ các tia sáng năng lượng cao gọi là ánh sáng xanh.

Ngoài việc được tìm thấy trong nhiều loại rau lá xanh, trái cây nhiều màu sắc, lutein và zeaxanthin còn được tìm thấy ở điểm vàng của mắt. Đây chính là nơi quan trọng nhất trong hệ thống thị giác, giúp chúng ta nhìn rõ được thế giới xung quanh. Lutein cùng zeaxanthin chính là những yếu tố chính giúp duy trì và bảo vệ tầm nhìn của mắt.

Lutein và zeaxanthin còn hoạt động như chất chống oxy hóa trong cơ thể. Cùng với các chất chống oxy hóa tự nhiên khác bao gồm vitamin C, beta-carotene và vitamin E, những sắc tố quan trọng này bảo vệ cơ thể khỏi các tác hại của gốc tự do. Đây là những phân tử không ổn định có thể phá hủy tế bào và gây ra nhiều bệnh như ung thư, tim mạch hoặc lão hóa. Bằng cách chống lại các gốc tự do, lutein và zeaxanthin đang bảo vệ cơ thể bao gồm cả đôi mắt.

Xem thêm: Điều gì xảy ra với thị lực khi cơ thể bị thiếu vitamin A?

Lutein và zeaxanthin được tìm thấy ở điểm vàng của mắt

Lợi ích của lutein và zeaxanthin đối với sức khỏe mắt và thị lực

Lutein và zeaxanthin là thành phần chính cấu tạo nên sắc tố điểm vàng của mắt, do đó nếu không có đủ hai dưỡng chất này có thể sẽ làm suy yếu sức khỏe mắt. Ngoài ra, khi cơ thể thiếu lutein và zeaxanthin, các gốc tự do có thể lấn át các chất chống oxy hóa có sẵn và gây hại cho đôi mắt. Các chất dinh dưỡng thường nằm ở tuyến đầu trong việc bảo vệ mắt chống lại bệnh lý về mắt. Ngoài ra, lutein và zeaxanthin còn đóng vai trò như kem chống nắng cho đôi mắt. Điểm vàng là bộ lọc quang học đối với ánh sáng xanh, bảo vệ võng mạc bằng cách cung cấp lá chắn chống oxy hóa giúp ngăn chặn phản ứng giữa oxy phản ứng (reactive oxygen) và axit béo không bão hòa. Đây là một quá trình có hại được gọi là peroxid hóa.

Một số lợi ích của lutein và zeaxanthin đối với sức khỏe mắt có thể kể đến như:

- Thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác: có thể giúp giảm thiểu nguy cơ AMD gây mù lòa.

- Đục thủy tinh thể: làm giảm khả năng hình thành đục thủy tinh thể.

- Viêm màng bồ đào: lutein và zeaxanthin có tác dụng làm giảm quá trình viêm.

- Bệnh võng mạc tiểu đường: các triệu chứng căng thẳng oxy hóa (oxidative stress) gây tổn thương mắt có thể giảm đi nhờ lutein và zeaxanthin.

- Bong võng mạc tiểu đường: lutein và zeaxanthin giúp làm giảm tế bào chết trong võng mạc chịu trách nhiệm chuyển đổi tín hiệu ánh sáng thành dạng thông tin mà não có thể chuyển thành hình ảnh.

Một số nghiên cứu cho rằng lutein và zeaxanthin giúp ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng do tuổi tác hoặc làm chậm tiến triển của bệnh

Nhiều chuyên gia cho rằng lutein và zeaxanthin trong điểm vàng lọc ánh sáng tiếp cận các cấu trúc bên dưới võng mạc. Do đó làm giảm nguy cơ tổn thương oxy hóa do ánh sáng gây ra có thể dẫn đến thoái hóa điểm vàng (AMD). Dưới đây là một số nghiên cứu về mối quan hệ giữa lutein và zeaxanthin và AMD:

- Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nutrition & Metabolism cho thấy các thực phẩm chứa meso-zeaxanthin, lutein và zeaxanthin làm tăng hiệu quả mật độ quang học của sắc tố điểm vàng trong mắt. Sắc tố điểm vàng được cho là có tác dụng bảo vệ và chống lại sự phát triển của thoái hóa điểm vàng.

- Các nghiên cứu được công bố trên tạp chí American Journal of Epidemiology, Ophthalmology và Archives of Ophthalmology cho thấy hàm lượng lutein và zeaxanthin trong chế độ ăn uống cao hơn có liên quan đến tỷ lệ mắc AMD thấp hơn.

- Hai nghiên cứu được công bố trên tạp chí Investigative Ophthalmology và Visual Science cho thấy mắt có lượng sắc tố điểm vàng cao hơn sẽ ít có khả năng mắc hoặc phát triển bệnh thoái hóa điểm vàng.

- Trong nghiên cứu được công bố trên Archives of Biochemistry and Biophysical, các tác giả nghiên cứu kết luận rằng lutein, zeaxanthin và meso-zeaxanthin lọc ánh sáng có bước sóng ngắn và ngăn ngừa hoặc làm giảm sự tạo ra các gốc tự do trong biểu mô sắc tố võng mạc và màng bồ đào.

- Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Optometry , những người tham gia mắc bệnh AMD giai đoạn đầu tiêu thụ 8 mg zeaxanthin mỗi ngày trong chế độ ăn uống trong một năm đã cải thiện khả năng lái xe ban đêm và thị lực của họ cải thiện trung bình 1,5 dòng trên bảng kiểm tra thị lực.

Xem thêm: Bảo vệ mắt như thế nào khi bước vào giai đoạn lão hóa?

Lutein và zeaxanthin có tác động tích cực tới bệnh thoái hóa điểm vàng do tuổi tác

Những thực phẩm chứa nhiều lutein và zeaxanthin

Theo khuyến nghị của các chuyên gia, tiêu thụ ít nhất 6mg lutein mỗi ngày sẽ giúp bảo vệ và cải thiện sức khỏe mắt. Để đáp ứng nhu cầu này, việc tích hợp lutein và zeaxanthin từ các thực phẩm tự nhiên vào chế độ ăn hàng ngày là cách tốt nhất.

Rau lá màu xanh đậm là một cung cấp lutein và zeaxanthin lớn nhất và không thể bỏ qua. Rau cải xoăn, rau bina và súp lơ được biết đến là những nguồn giàu lutein, trong khi zeaxanthin có thể được tìm thấy nhiều trong cam, ngô, và ớt chuông đỏ. Nếu bạn ưa chuộng thực phẩm động vật, lòng đỏ trứng cũng là một nguồn cung cấp lutein và zeaxanthin đầy đủ, với hàm lượng cao nhất (hơn 85% tổng lượng carotenoid). Ngoài ra, nho, nước cam, rau bina và kiwi cũng chứa khoảng 30-50% lutein và zeaxanthin.

Nếu bạn cảm thấy khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu lutein và zeaxanthin qua ăn uống hàng ngày, có thể cân nhắc sử dụng thực phẩm bổ sung. Các loại thực phẩm bổ sung này thường được chiết xuất từ hoa cúc (lutein) và ớt chuông đỏ (zeaxanthin) để cung cấp lượng chất dinh dưỡng cần thiết cho mắt. Khi chọn mua các sản phẩm bổ sung, bạn nên chú ý đến nguồn gốc, chất lượng và uy tín.

Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời. Để bảo vệ sức khỏe mắt và cơ thể một cách toàn diện, việc duy trì một chế độ ăn lành mạnh, đầy đủ và cân đối vẫn là chìa khóa quan trọng. Tiêu thụ nhiều loại rau củ quả, trái cây tự nhiên chứa đầy đủ vitamin và khoáng chất không chỉ là cách tốt nhất để cung cấp lutein và zeaxanthin, mà còn giúp cải thiện sức khỏe mắt nói riêng và sức khỏe tổng thể nói chung.

Xem thêm: 7 loại thực phẩm tốt nhất để có đôi mắt khỏe mạnh

Nguồn thực phẩm tự nhiên tốt nhất cung cấp lutein và zeaxanthin là các loại rau màu xanh lá đậm và hoa quả màu vàng, đỏ

Với bài viết trên, hy vọng bạn đọc đã nắm rõ những thông tin cần thiết liên quan đến lutein và zeaxanthin. Từ đó chủ động xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, chứa nhiều vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe mắt. Để tham khảo các thông tin khác về mắt và thuốc nhỏ mắt Eyemiru, hãy theo dõi Eyemiru mỗi ngày nhé!